Τι είναι ο Ψυχολόγος?
Η λέξη «ψυχολογία» είναι σύνθετη και ετυμολογείται από τις αρχαίες ελληνικές λέξεις «ψυχή» και «λόγος». Κυριολεκτικά, λοιπόν, σημαίνει «μελέτη της ψυχής»[12][13]. Ωστόσο πρέπει να διευκρινίσουμε πως η έννοια της λέξης "ψυχή" στην Ψυχολογία είναι διαφορετική από την θρησκευτική έννοια της λέξης. Η αντίστοιχη λατινική λέξη psychologia, χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Κροάτη ανθρωπιστή και λατινιστή Μάρκο Μαρκουλίκ (Marko Marulić) στο βιβλίο του Psichiologia de ratione animae humanae (= «Ψυχολογία της φύσης της ανθρώπινης ψυχής»), που γράφηκε στο τέλος του 15ου ή στην αρχή του 16ου αιώνα[14]. Η παλαιότερη αναφορά του όρου psychology στην αγγλική γλώσσα έγινε από τον Στήβεν Μπλανκαάρτ (Steven Blankaart) το 1694 στον βιβλίο του The Physical Dictionary (= «Το Φυσικό Λεξικό»), το οποίο αναλύει τον όρο με τον ορισμό Anatomy, which treats of the Body, and Psychology, which treats of the Soul (= «Ανατομία, που θεραπεύει το σώμα, και ψυχολογία, που θεραπεύει την ψυχή»)[15
Η ψυχολογία είναι μια ακαδημαϊκή και εφαρμοσμένη επιστήμη που ασχολείται με την επιστημονική μελέτη της σκέψης και των συμπεριφορών κατ' αρχήν των ανθρώπων (αν και επεκτάθηκε και στην αντίστοιχη μελέτη των συμπεριφορών των ζώων, κυρίως των ανώτερων θηλαστικών, τόσο με αυτοτελή σκοπό, όσο και συγκριτικά με τους ανθρώπους) αλλά και με τις λειτουργίες του οργανισμού, που σχετίζονται με συμπεριφορά[1][2] Η ψυχολογία έχει ως άμεσο στόχο την κατανόηση της συμπεριφοράς των ανθρώπων τόσο ως άτομα, όσο και ως ομάδες, προσπαθώντας και να εξάγει γενικές αρχές αλλά και να ερευνήσει ειδικές περιπτώσεις[3][4], με τελικό στόχο να ωφελήσει την κοινωνία[5][6].
Σ' αυτό το πεδίο, ένας επαγγελματίας που εξασκεί πρακτικά την ψυχολογία ή που την ερευνά ονομάζεται ψυχολόγος και μπορεί να ταξινομηθεί ως ένας κοινωνικός, συμπεριφοριακός, ή γνωστικός επιστήμονας. Οι ψυχολόγοι προσπαθούν να κατανοήσουν το ρόλο που οι άνθρωποι λειτουργούν τόσο ως ανεξάρτητες μονάδες, αλλά και ως μονάδες της κοινωνίας, καθώς και να εξερευνήσουν τις φυσιολογικές και βιονευρολογικές διεργασίες που αποτελούν τη βάση συγκεκριμένων συμπεριφορών. Στην Ελλάδα ο Σύλλογος Ελλήνων Ψυχολόγων είναι υπεύθυνος για την άσκηση της ψυχολογίας.
Οι ψυχολόγοι ερευνούν θέματα όπως η αντίληψη, η νόηση, η προσοχή, η συγκίνηση, η φαινομενολογία, το κίνητρο, η λειτουργία του εγκεφάλου, η προσωπικότητα, η συμπεριφορά, και οι διαπροσωπικές σχέσεις, που συμπεριλαμβάνουν ψυχολογική ελαστικότητα, οικογενειακή ελαστικότητα και άλλες περιοχές τέτοιων σχέσεων. Οι ψυχολόγοι προσπαθούν επίσης, να εξετάσουν το ασυνείδητο, από διάφορες σκοπιές[7]. Οι ψυχολόγοι χρησιμοποιούν εμπειρικές μεθόδους για να συμπεράνουν τις αιτίες των ψυχολογικών φαινομένων και να προσδιορίσουν τις σχέσεις μεταξύ ψυχοκοινωνικών μεταβλητών. Επιπρόσθετα, ή σε μια αντίθεση, χρησιμοποιούν εμπειρικές, επαγωγικές και κάποιες ειδικές κλινικές μεθόδους, ή ακόμη συσκέπτονται με άλλους ψυχολόγους, σε στιγμές που βασίζονται πάνω σε συμβολική ερμηνεία και άλλες επαγωγικές τεχνικές. Η ψυχολογία έχει περιγραφεί ως ένα «κομβικό σημείο της επιστήμης»[8], με τα ψυχολογικά ευρήματα να συνδέουν τις έρευνες και τις προοπτικές από τις κοινωνικές επιστήμες, τις φυσικές επιστήμες, την ιατρική, αλλά και τις ανθρωπιστικές επιστήμες, όπως τη φιλοσοφία.
Καθώς η ψυχολογική γνώση εφαρμόζεται συχνά για αξιολόγηση, διάγνωση και θεραπεία ανθρώπινων προβλημάτων υγείας, επίσης απευθύνεται στην κατανόηση και επίλυση προβλημάτων πολλών διαφορετικών πεδίων της ανθρώπινης δραστηριότητας. Με πολλούς τρόπους η ψυχολογία τελικά στοχεύει στο να ωφελήσει την κοινωνία[9][10]. Η πλειοψηφία των ψυχολόγων ασχολούνται με κάποιο είδος θεραπευτικού ρόλου, εφαρμόζοντας τις γνώσεις και την εμπειρία τους κλινικά, συμβουλευτικά ή και εκπαιδευτικά. Πολλοί κάνουν επιστημονική έρευνα σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων που σχετίζονται με ανθρώπινες διεργασίες και συμπεριφορές. Κάποιοι εργάζονται για βιομηχανίες, διάφορους οργανισμούς ή άλλου είδους φορείς[11], όπως σχετικούς με την ανθρώπινη ανάπτυξη και γήρανση, τον αθλητισμό, την υγεία, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, καθώς και στην ιατροδικαστική έρευνα και άλλες πτυχές της εφαρμογής του δικαίου.
Οι Κλάδοι της Ψυχολογίας δημιουργήθηκαν χάρη στην ποικιλία και την πολλαπλότητα της συμπεριφοράς του ατόμου, που είναι και το βασικό αντικείμενο της Ψυχολογίας. Οι κλάδοι αυτοί διακρίνονται σε βασικούς και σε ειδικούς ( εφαρμοσμένους) κλάδους.
Βασικοί κλάδοιΓενική ΨυχολογίαΗ Γενική Ψυχολογία διερευνά τις βασικές ψυχικές λειτουργίες του ατόμου, στοχεύοντας στη διαπίστωση νομοτελειών οι οποίες διέπουν λειτουργίες όπως η αντίληψη, η μάθηση, η μνήμη, η νόηση - σκέψη, καθώς και την επικοινωνία, την γλώσσα, τα κίνητρα και τα συναισθήματα. Τα τελευταία χρόνια συνιστά και ανεξάρτητο κλάδο με την ονομασία Γνωστική Ψυχολογία. Πιο συγκεκριμένα το επιστημονικό πεδίο της Γνωστικής Ψυχολογίας βασίζεται στην προσπάθεια ερμηνείας φαινομένων όπως η αντίληψη και άλλες διανοητικές διεργασίες. Η προσπάθεια αυτή έχει ως στόχο την εξήγηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς και καλύπτει ένα ευρύ φάσμα έρευνας για τη λειτουργία της μνήμης, της προσοχής, της αντίληψης, της αναπαράστασης της γνώσης, της σκέψης, της δημιουργικότητας και της επίλυσης προβλημάτων, όπως αναφέρθηκε. Αν υποθέσουμε ότι η νόηση έχει θεμελιώδεις δομές η γνωστική ψυχολογία θέτει το ερώτημα πως αποκτάμε τη γνώση. Η έρευνα αναπαριστά αυτή τη διαδικασία σαν έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή στον οποίο οι πληροφορίες εισέρχονται, επεξεργάζονται και αποθηκεύονται έτσι ώστε να έχουμε άμεση πρόσβαση όταν τις χρειαζόμαστε. Σε αυτό το σημείο είναι που ανώτερες διαδικασίες όπως η γλώσσα, η μνήμη, η σκέψη και η επίλυση προβλημάτων μετασχηματίζουν την πληροφορία σε γνώση. Η γνωστική ψυχολογία έχει συμβάλλει ζωτικά στην κατανόηση της μάθησης και έχει τεράστια εφαρμογή στην παιδική ψυχολογία αλλά και όχι μόνο.
Πειραματική ΨυχολογίαΗ Πειραματική Ψυχολογία μελετά διάφορα ψυχικά φαινόμενα και διάφορες μορφές συμπεριφοράς χρησιμοποιώντας αποκλειστικά τη μέθοδο του πειράματος. Γενική και Πειραματική Ψυχολογία συχνά συμπορεύονται και συνδέονται με τέτοιο τρόπο, ώστε να μιλούμε πια για Γενική Πειραματική Ψυχολογία.
ΒιοψυχολογίαΨυχοβιολογία,η Βιοψυχολογία, η νευροεπιστήμη της συμπεριφοράς (Behavioral Neuroscience. Ο κλαδος αυτός ήταν αρχικά γνωστός ως Φυσιολoγική Ψυχολογια (Physiological Psychology[31]).
Αναπτυξιακή ΨυχολογίαΟ κλάδος αυτός διερευνά τις διαδικασίες εξέλιξης του ατόμου σε ότι αφορά συγκεκριμένες λειτουργίες (π.χ εξέλιξη της νόησης) και τους παράγοντες (κληρονομικούς και περιβαλλοντικούς) που επιδρούν στις διαδικασίες αυτές από την βρεφική μέχρι τη γεροντική ηλικία. Ειδικότερα η Εξελικτική Ψυχολογία μελετά την αλλαγή της συμπεριφοράς στα έμβια όντα κατά τη διάρκεια της φυλογενετικής εξέλιξης του είδους. Οι εξελικτικοί ψυχολόγοι πιστεύουν ότι η συμπεριφορά των ανθρώπων είναι το αποτέλεσμα μιας μακράς περιόδου εξέλιξης μέσω της φυσικής επιλογής. Τέλος η εξελικτική ψυχολογία δίνει ιδιαίτερη σημασία στον προσαρμοστικό χαρακτήρα της συμπεριφοράς.
Κοινωνική ΨυχολογίαΗ κοινωνική Ψυχολογία διερευνά την αλληλεπίδραση μεταξύ ατόμου και κοινωνικού περιβάλλοντος (επικοινωνία, στάσεις, προκαταλήψεις). Ο άνθρωπος δεν είναι ένα μονοδιάστατο ον και σίγουρα ποτέ δεν μπορείς να εξετάσεις ένα άτομο ανεξάρτητα από το περιβάλλον του. Βασισμένη πάνω σε αυτό το σκεπτικό η Κοινωνική Ψυχολογία έρχεται για να ερευνήσει πως το κοινωνικό περιβάλλον επηρεάζει την συμπεριφορά του ατόμου, αλλά και τι είδους ψυχολογικές συνδέσεις δημιουργούνται μεταξύ των μελών μιας κοινωνίας (οικογένεια, χωριό, κράτος)
Ψυχολογία της Προσωπικότητας και των Ατομικών Διαφορών
Ο κλάδος αυτός διερευνά τη δυναμική οργάνωση, τις ιδιότητες και τις ιδιαιτερότητες της ανθρώπινης προσωπικότητας σε όλες τις εκφάνσεις της (ιδιαιτερότητα του κάθε ατόμου των φύλων, των ομάδων), εστιάζοντας την προσοχή στη διαφορετικότητα μεταξύ ατόμων και μεταξύ ομάδων και διερευνώντας τα αίτια της.
Ειδικοί κλάδοι
Ειδικοί (εφαρμοσμένοι) κλάδοι είναι εκείνοι στους οποίους τίθενται σε εφαρμογή το δεδομένα των ερευνών που διενεργούνται στο πλαίσιο των βασικών κλάδων. Οι ειδικοί κλάδοι είναι πολλοί, δεδομένου ότι τα πορίσματα των βασικών κλάδων εφαρμόζονται σε όλες τις πτυχές της ανθρώπινης ζωής. Θα δούμε ενδεικτικά κάποιους από τους ειδικούς αυτούς κλάδους:
Αθλητική Ψυχολογία
Η αθλητική ψυχολογία ασχολείται με την προσπάθεια για την ερμηνεία και την περιγραφή της συμπεριφοράς και των βιωμάτων του ατόμου, που βρίσκονται υπό την επίδραση της αθλητικής δραστηριότητας. Επίσης, στόχος της είναι η διερεύνηση των ψυχολογικών διαδικασιών και της συμπεριφοράς των αθλητών πριν, στη διάρκεια και μετά τους αγώνες και η χρησιμοποίηση των συμπερασμάτων της στην καθημερινή αθλητική πράξη.[32]
Παιδαγωγική και κυρίως Σχολική Ψυχολογία
Η Παιδαγωγική και η Σχολική Ψυχολογία
ασχολούνται με ζητήματα μάθησης, αγωγής και σχέσεων στο πλαίσιο της μάθησης και της λειτουργίας του σχολείου.
Κλινική Ψυχολογία
Η Κλινική Ψυχολογία ασχολείται διαγνωστικά με την ψυχοπαθολογία και παρεμβατικά με την αντιμετώπιση / θεραπεία των ψυχικών διαταραχών. Η Κλινική Ψυχολογία είναι αυτή που βρίσκεται πιο κοντά στην στερεότυπη εικόνα του ψυχολογου - ψυχοθεραπευτή. Το κεντρικό θέμα της Κλινικής Ψυχολογίας είναι η παρατήρηση, η επεξεργασία και η αλλαγή της αποκλίνουσας συμπεριφοράς. Ουσιαστικά δηλαδή ο κλινικός ψυχολόγος προσπαθεί να βοηθήσει άτομα με ψυχικές διαταραχές. Ο ορισμός του τι είναι η αποκλίνουσα συμπεριφορά και τι όχι είναι φυσικά δύσκολος και ακόμη και σήμερα υπάρχουν πολλές διαφορετικές απόψεις για το θέμα. Αλλά σε γενικές γραμμές οι κλινικοί ψυχολόγοι ανά το παγκόσμιο βαδίζουν σύμφωνα με διεθνή εγχειρίδια για την αποκλίνουσα συμπεριφορά, όπως του Αμερικανικού Συνδέσμου Ψυχολογίας (APA) ή το αντίστοιχο εγχειρίδιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO), το ICD, τα οποία προσπαθούν να δώσουν κάποιες κατευθυντήριες γραμμές για την διάγνωση. Η κλινική ψυχολογία είναι κυρίως εφαρμοσμένος κλάδος της ψυχολογίας (εφαρμόζει την ψυχολογική γνώση πάνω στον γενικό πληθυσμό), χωρίς όμως να αποκλείεται και μία ερευνητική καριέρα πάνω στον κλάδο αυτό.
Οργανωτική/Οργανωσιακή Ψυχολογία ή Ψυχολογία της Εργασίας
Ο κλάδος αυτός ασχολείται με την αλληλεπίδραση ατόμου και εργασιακού περιβάλλοντος.
Πηγή: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A8%CF%85%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1
Σημείωση:
Η ψυχολογία είναι μια ακαδημαϊκή και εφαρμοσμένη επιστήμη που ασχολείται με την επιστημονική μελέτη της σκέψης και των συμπεριφορών κατ' αρχήν των ανθρώπων (αν και επεκτάθηκε και στην αντίστοιχη μελέτη των συμπεριφορών των ζώων, κυρίως των ανώτερων θηλαστικών, τόσο με αυτοτελή σκοπό, όσο και συγκριτικά με τους ανθρώπους) αλλά και με τις λειτουργίες του οργανισμού, που σχετίζονται με συμπεριφορά[1][2] Η ψυχολογία έχει ως άμεσο στόχο την κατανόηση της συμπεριφοράς των ανθρώπων τόσο ως άτομα, όσο και ως ομάδες, προσπαθώντας και να εξάγει γενικές αρχές αλλά και να ερευνήσει ειδικές περιπτώσεις[3][4], με τελικό στόχο να ωφελήσει την κοινωνία[5][6].
Σ' αυτό το πεδίο, ένας επαγγελματίας που εξασκεί πρακτικά την ψυχολογία ή που την ερευνά ονομάζεται ψυχολόγος και μπορεί να ταξινομηθεί ως ένας κοινωνικός, συμπεριφοριακός, ή γνωστικός επιστήμονας. Οι ψυχολόγοι προσπαθούν να κατανοήσουν το ρόλο που οι άνθρωποι λειτουργούν τόσο ως ανεξάρτητες μονάδες, αλλά και ως μονάδες της κοινωνίας, καθώς και να εξερευνήσουν τις φυσιολογικές και βιονευρολογικές διεργασίες που αποτελούν τη βάση συγκεκριμένων συμπεριφορών. Στην Ελλάδα ο Σύλλογος Ελλήνων Ψυχολόγων είναι υπεύθυνος για την άσκηση της ψυχολογίας.
Οι ψυχολόγοι ερευνούν θέματα όπως η αντίληψη, η νόηση, η προσοχή, η συγκίνηση, η φαινομενολογία, το κίνητρο, η λειτουργία του εγκεφάλου, η προσωπικότητα, η συμπεριφορά, και οι διαπροσωπικές σχέσεις, που συμπεριλαμβάνουν ψυχολογική ελαστικότητα, οικογενειακή ελαστικότητα και άλλες περιοχές τέτοιων σχέσεων. Οι ψυχολόγοι προσπαθούν επίσης, να εξετάσουν το ασυνείδητο, από διάφορες σκοπιές[7]. Οι ψυχολόγοι χρησιμοποιούν εμπειρικές μεθόδους για να συμπεράνουν τις αιτίες των ψυχολογικών φαινομένων και να προσδιορίσουν τις σχέσεις μεταξύ ψυχοκοινωνικών μεταβλητών. Επιπρόσθετα, ή σε μια αντίθεση, χρησιμοποιούν εμπειρικές, επαγωγικές και κάποιες ειδικές κλινικές μεθόδους, ή ακόμη συσκέπτονται με άλλους ψυχολόγους, σε στιγμές που βασίζονται πάνω σε συμβολική ερμηνεία και άλλες επαγωγικές τεχνικές. Η ψυχολογία έχει περιγραφεί ως ένα «κομβικό σημείο της επιστήμης»[8], με τα ψυχολογικά ευρήματα να συνδέουν τις έρευνες και τις προοπτικές από τις κοινωνικές επιστήμες, τις φυσικές επιστήμες, την ιατρική, αλλά και τις ανθρωπιστικές επιστήμες, όπως τη φιλοσοφία.
Καθώς η ψυχολογική γνώση εφαρμόζεται συχνά για αξιολόγηση, διάγνωση και θεραπεία ανθρώπινων προβλημάτων υγείας, επίσης απευθύνεται στην κατανόηση και επίλυση προβλημάτων πολλών διαφορετικών πεδίων της ανθρώπινης δραστηριότητας. Με πολλούς τρόπους η ψυχολογία τελικά στοχεύει στο να ωφελήσει την κοινωνία[9][10]. Η πλειοψηφία των ψυχολόγων ασχολούνται με κάποιο είδος θεραπευτικού ρόλου, εφαρμόζοντας τις γνώσεις και την εμπειρία τους κλινικά, συμβουλευτικά ή και εκπαιδευτικά. Πολλοί κάνουν επιστημονική έρευνα σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων που σχετίζονται με ανθρώπινες διεργασίες και συμπεριφορές. Κάποιοι εργάζονται για βιομηχανίες, διάφορους οργανισμούς ή άλλου είδους φορείς[11], όπως σχετικούς με την ανθρώπινη ανάπτυξη και γήρανση, τον αθλητισμό, την υγεία, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, καθώς και στην ιατροδικαστική έρευνα και άλλες πτυχές της εφαρμογής του δικαίου.
Οι Κλάδοι της Ψυχολογίας δημιουργήθηκαν χάρη στην ποικιλία και την πολλαπλότητα της συμπεριφοράς του ατόμου, που είναι και το βασικό αντικείμενο της Ψυχολογίας. Οι κλάδοι αυτοί διακρίνονται σε βασικούς και σε ειδικούς ( εφαρμοσμένους) κλάδους.
Βασικοί κλάδοιΓενική ΨυχολογίαΗ Γενική Ψυχολογία διερευνά τις βασικές ψυχικές λειτουργίες του ατόμου, στοχεύοντας στη διαπίστωση νομοτελειών οι οποίες διέπουν λειτουργίες όπως η αντίληψη, η μάθηση, η μνήμη, η νόηση - σκέψη, καθώς και την επικοινωνία, την γλώσσα, τα κίνητρα και τα συναισθήματα. Τα τελευταία χρόνια συνιστά και ανεξάρτητο κλάδο με την ονομασία Γνωστική Ψυχολογία. Πιο συγκεκριμένα το επιστημονικό πεδίο της Γνωστικής Ψυχολογίας βασίζεται στην προσπάθεια ερμηνείας φαινομένων όπως η αντίληψη και άλλες διανοητικές διεργασίες. Η προσπάθεια αυτή έχει ως στόχο την εξήγηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς και καλύπτει ένα ευρύ φάσμα έρευνας για τη λειτουργία της μνήμης, της προσοχής, της αντίληψης, της αναπαράστασης της γνώσης, της σκέψης, της δημιουργικότητας και της επίλυσης προβλημάτων, όπως αναφέρθηκε. Αν υποθέσουμε ότι η νόηση έχει θεμελιώδεις δομές η γνωστική ψυχολογία θέτει το ερώτημα πως αποκτάμε τη γνώση. Η έρευνα αναπαριστά αυτή τη διαδικασία σαν έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή στον οποίο οι πληροφορίες εισέρχονται, επεξεργάζονται και αποθηκεύονται έτσι ώστε να έχουμε άμεση πρόσβαση όταν τις χρειαζόμαστε. Σε αυτό το σημείο είναι που ανώτερες διαδικασίες όπως η γλώσσα, η μνήμη, η σκέψη και η επίλυση προβλημάτων μετασχηματίζουν την πληροφορία σε γνώση. Η γνωστική ψυχολογία έχει συμβάλλει ζωτικά στην κατανόηση της μάθησης και έχει τεράστια εφαρμογή στην παιδική ψυχολογία αλλά και όχι μόνο.
Πειραματική ΨυχολογίαΗ Πειραματική Ψυχολογία μελετά διάφορα ψυχικά φαινόμενα και διάφορες μορφές συμπεριφοράς χρησιμοποιώντας αποκλειστικά τη μέθοδο του πειράματος. Γενική και Πειραματική Ψυχολογία συχνά συμπορεύονται και συνδέονται με τέτοιο τρόπο, ώστε να μιλούμε πια για Γενική Πειραματική Ψυχολογία.
ΒιοψυχολογίαΨυχοβιολογία,η Βιοψυχολογία, η νευροεπιστήμη της συμπεριφοράς (Behavioral Neuroscience. Ο κλαδος αυτός ήταν αρχικά γνωστός ως Φυσιολoγική Ψυχολογια (Physiological Psychology[31]).
Αναπτυξιακή ΨυχολογίαΟ κλάδος αυτός διερευνά τις διαδικασίες εξέλιξης του ατόμου σε ότι αφορά συγκεκριμένες λειτουργίες (π.χ εξέλιξη της νόησης) και τους παράγοντες (κληρονομικούς και περιβαλλοντικούς) που επιδρούν στις διαδικασίες αυτές από την βρεφική μέχρι τη γεροντική ηλικία. Ειδικότερα η Εξελικτική Ψυχολογία μελετά την αλλαγή της συμπεριφοράς στα έμβια όντα κατά τη διάρκεια της φυλογενετικής εξέλιξης του είδους. Οι εξελικτικοί ψυχολόγοι πιστεύουν ότι η συμπεριφορά των ανθρώπων είναι το αποτέλεσμα μιας μακράς περιόδου εξέλιξης μέσω της φυσικής επιλογής. Τέλος η εξελικτική ψυχολογία δίνει ιδιαίτερη σημασία στον προσαρμοστικό χαρακτήρα της συμπεριφοράς.
Κοινωνική ΨυχολογίαΗ κοινωνική Ψυχολογία διερευνά την αλληλεπίδραση μεταξύ ατόμου και κοινωνικού περιβάλλοντος (επικοινωνία, στάσεις, προκαταλήψεις). Ο άνθρωπος δεν είναι ένα μονοδιάστατο ον και σίγουρα ποτέ δεν μπορείς να εξετάσεις ένα άτομο ανεξάρτητα από το περιβάλλον του. Βασισμένη πάνω σε αυτό το σκεπτικό η Κοινωνική Ψυχολογία έρχεται για να ερευνήσει πως το κοινωνικό περιβάλλον επηρεάζει την συμπεριφορά του ατόμου, αλλά και τι είδους ψυχολογικές συνδέσεις δημιουργούνται μεταξύ των μελών μιας κοινωνίας (οικογένεια, χωριό, κράτος)
Ψυχολογία της Προσωπικότητας και των Ατομικών Διαφορών
Ο κλάδος αυτός διερευνά τη δυναμική οργάνωση, τις ιδιότητες και τις ιδιαιτερότητες της ανθρώπινης προσωπικότητας σε όλες τις εκφάνσεις της (ιδιαιτερότητα του κάθε ατόμου των φύλων, των ομάδων), εστιάζοντας την προσοχή στη διαφορετικότητα μεταξύ ατόμων και μεταξύ ομάδων και διερευνώντας τα αίτια της.
Ειδικοί κλάδοι
Ειδικοί (εφαρμοσμένοι) κλάδοι είναι εκείνοι στους οποίους τίθενται σε εφαρμογή το δεδομένα των ερευνών που διενεργούνται στο πλαίσιο των βασικών κλάδων. Οι ειδικοί κλάδοι είναι πολλοί, δεδομένου ότι τα πορίσματα των βασικών κλάδων εφαρμόζονται σε όλες τις πτυχές της ανθρώπινης ζωής. Θα δούμε ενδεικτικά κάποιους από τους ειδικούς αυτούς κλάδους:
Αθλητική Ψυχολογία
Η αθλητική ψυχολογία ασχολείται με την προσπάθεια για την ερμηνεία και την περιγραφή της συμπεριφοράς και των βιωμάτων του ατόμου, που βρίσκονται υπό την επίδραση της αθλητικής δραστηριότητας. Επίσης, στόχος της είναι η διερεύνηση των ψυχολογικών διαδικασιών και της συμπεριφοράς των αθλητών πριν, στη διάρκεια και μετά τους αγώνες και η χρησιμοποίηση των συμπερασμάτων της στην καθημερινή αθλητική πράξη.[32]
Παιδαγωγική και κυρίως Σχολική Ψυχολογία
Η Παιδαγωγική και η Σχολική Ψυχολογία
ασχολούνται με ζητήματα μάθησης, αγωγής και σχέσεων στο πλαίσιο της μάθησης και της λειτουργίας του σχολείου.
Κλινική Ψυχολογία
Η Κλινική Ψυχολογία ασχολείται διαγνωστικά με την ψυχοπαθολογία και παρεμβατικά με την αντιμετώπιση / θεραπεία των ψυχικών διαταραχών. Η Κλινική Ψυχολογία είναι αυτή που βρίσκεται πιο κοντά στην στερεότυπη εικόνα του ψυχολογου - ψυχοθεραπευτή. Το κεντρικό θέμα της Κλινικής Ψυχολογίας είναι η παρατήρηση, η επεξεργασία και η αλλαγή της αποκλίνουσας συμπεριφοράς. Ουσιαστικά δηλαδή ο κλινικός ψυχολόγος προσπαθεί να βοηθήσει άτομα με ψυχικές διαταραχές. Ο ορισμός του τι είναι η αποκλίνουσα συμπεριφορά και τι όχι είναι φυσικά δύσκολος και ακόμη και σήμερα υπάρχουν πολλές διαφορετικές απόψεις για το θέμα. Αλλά σε γενικές γραμμές οι κλινικοί ψυχολόγοι ανά το παγκόσμιο βαδίζουν σύμφωνα με διεθνή εγχειρίδια για την αποκλίνουσα συμπεριφορά, όπως του Αμερικανικού Συνδέσμου Ψυχολογίας (APA) ή το αντίστοιχο εγχειρίδιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO), το ICD, τα οποία προσπαθούν να δώσουν κάποιες κατευθυντήριες γραμμές για την διάγνωση. Η κλινική ψυχολογία είναι κυρίως εφαρμοσμένος κλάδος της ψυχολογίας (εφαρμόζει την ψυχολογική γνώση πάνω στον γενικό πληθυσμό), χωρίς όμως να αποκλείεται και μία ερευνητική καριέρα πάνω στον κλάδο αυτό.
Οργανωτική/Οργανωσιακή Ψυχολογία ή Ψυχολογία της Εργασίας
Ο κλάδος αυτός ασχολείται με την αλληλεπίδραση ατόμου και εργασιακού περιβάλλοντος.
Πηγή: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A8%CF%85%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1
Σημείωση:
- Ένας Ψυχολόγος δεν είναι ιατρός και κατ επέκταση δεν συνταγόγραφεί φάρμακα, μπορεί να συνεργάζεται με ψυχίατρο ή ιατρό για αυτά.
- Ένας Ψυχολόγος έχει ειδικευθεί σε έναν τομέα και συνήθως εκτός απο τις σπουδές του εχει εξειδικευτεί και σε κάποιο είδος ψυχοθεραπείας για να μπορεί εκτός απο την διάγνωση που μαθαίνει στο πανεπιστήμιο, καθώς η θεραπεία δεν διδάσκεται παρα σε ιδιωτικές εταιρείες ψυχοθεραπείας και ψυχανάλυσης, να ασχολείται και με την θεραπεία, τοτε ονομάζεται και ψυχοθεραπευτής.